Paroxysmale dyskinesie bij honden: herkenning en aanpak in de praktijk

Paroxysmale dyskinesieën (PD) zijn een groep van onvrijwillige, hyperkinetische bewegingsstoornissen die bij honden voorkomen. Deze aanvallen kunnen seconden tot uren duren en worden gekenmerkt door het feit dat de hond bij bewustzijn blijft tijdens de episode. Als dierenarts is het belangrijk dat wij deze aandoeningen herkennen en effectief behandelen om het welzijn van onze patiënten te waarborgen.

Wat is paroxysmale dyskinesie?

Paroxysmale dyskinesie is een verzamelnaam voor verschillende soorten bewegingsstoornissen die zich plotseling en episodisch voordoen. Er zijn drie hoofdtypes van PD bij honden:

1. Paroxysmale kinesigenische dyskinesie (PKD): Deze aanvallen worden uitgelokt door plotselinge bewegingen.
2. Paroxysmale niet-kinesigenische dyskinesie (PNKD): Deze aanvallen komen voor in rust en bij activiteit maar worden niet geassocieerd met beweging.
3. Paroxysmale inspannings-geïnduceerde dyskinesie (PED): Deze aanvallen treden op na inspanning en zijn vaak gerelateerd aan vermoeidheid.

Diagnose

Het stellen van een diagnose voor PD kan een uitdaging zijn. Een uitgebreide anamnese en gedetailleerde beschrijving van de aanvallen zijn cruciaal. Video-opnamen van de episodes kunnen helpen om de aard van de stoornis beter te begrijpen. Een neurologisch onderzoek tussen de aanvallen door is meestal normaal, maar kan helpen andere oorzaken uit te sluiten. Daarnaast kunnen genetische tests nuttig zijn bij rassen waarbij een erfelijke component bekend is.

Behandeling

De behandeling van PD varieert afhankelijk van de specifieke oorzaak en het type dyskinesie. Bij sommige rassen kan het vermijden van uitlokkende factoren voldoende zijn, terwijl in andere gevallen medicatie noodzakelijk is. Clonazepam en acetazolamide zijn voorbeelden van medicijnen die soms effectief kunnen zijn. Daarnaast is een glutenvrij dieet bij bepaalde rassen, zoals de Border Terrier, effectief gebleken.

Praktische tips voor in de praktijk

1. Documenteer aanvallen zorgvuldig: Vraag eigenaren om video’s te maken van de aanvallen en houd een gedetailleerd logboek bij van de frequentie, duur en mogelijke triggers.
2. Voer een grondig onderzoek uit: Een volledige medische en neurologische evaluatie, inclusief bloedonderzoek en eventueel een MRI-scan, kan helpen om andere oorzaken uit te sluiten.
3. Genetische tests: Overweeg genetische tests voor rassen waarvan bekend is dat ze vatbaar zijn voor PD, zoals de Cavalier King Charles Spaniel en de Soft-Coated Wheaten Terrier.
4. Pas de behandeling aan: Bespreek met de eigenaar de verschillende behandelingsopties en pas de behandeling aan op basis van de respons van de hond. Houd er rekening mee dat sommige PD’s zelflimiterend kunnen zijn.
5. Educatie van eigenaren: Informeer eigenaren over de aard van de aandoening, het belang van het vermijden van triggers, en de mogelijke vooruitzichten van de behandeling.

Meer informatie

Bovenstaande tekst is geschreven op basis van een zeer uitgebreid artikel verschenen in Frontiers in Veterinary Science – Veterinary Neurology and Neurosurgery. Het artikel is klinisch heel nuttig, omdat het naast praktische informatie ook boordevol video’s staat van honden met Paroxysmale dyskinesie. Paul Mandigers heeft het artikel geschreven, samen met Koen Santifort, Mark Lowri en Laurent Garosi.