Als je, net als ik, al een tijdje in de veterinaire wereld rondloopt, weet je dat onze harige viervoeters behoorlijk complex kunnen zijn als het gaat om allergieën. We zien van alles voorbijkomen: van de klassieke allergieën voor graspollen, mijten en vlooien tot voedselovergevoeligheid (in de volksmond voedselallergieën genoemd) voor voedermiddelen zoals rundvlees, kip of tarwe. En ja, soms zijn er zelfs verrassende boosdoeners zoals metalen voerbakken of het wasmiddel waarmee het hondenkleedje wordt gewassen. Voor de eigenaar van het dier is het vaak frustrerend, maar voor ons als dierenartsen en paraveterinairen is het een dagelijkse puzzel.
Het vaststellen van voedselallergie: een culinaire uitdaging
Het vaststellen van een voedselallergie is allesbehalve eenvoudig. Helaas hebben we nog steeds geen betrouwbare test waarmee we snel kunnen achterhalen welk ingrediënt de allergie veroorzaakt. Vaak blijft een eliminatiedieet de enige optie. Dit betekent dat de eigenaar zes tot acht weken lang zelf moet koken voor hun huisdier, met een eiwitbron die het dier nog niet eerder heeft gehad. Voeg daar wat witte rijst of aardappel aan toe, en je hebt de basis van onze allergiezoektocht. Gedurende deze periode mag er absoluut niets anders worden gegeven—en dat is voor veel eigenaren net zo’n uitdaging als een marathon lopen.
De verleiding van snelle testen
De laatste jaren hebben bloed- en speekseltesten steeds meer aan populariteit gewonnen. Het idee is verleidelijk: een snelle test die precies laat zien waar de hond of kat allergisch voor is, zonder dat gedoe met diëten en eliminatie. Deze testen meten de aanwezigheid van antistoffen tegen specifieke voedermiddelen. Het klinkt als een droomoplossing, maar zoals we weten, is de werkelijkheid vaak minder rooskleurig.
Uit verschillende onderzoeken blijkt namelijk dat deze bloed- en speekseltesten helemaal niet zo betrouwbaar zijn als we zouden hopen. Terwijl bij allergieën voor omgevingsfactoren, zoals graspollen en mijten, deze bloedtesten wel degelijk van waarde kunnen zijn, geldt dit helaas niet voor voedselallergieën. De aanwezigheid van antistoffen tegen bepaalde voedermiddelen in het bloed of speeksel zegt namelijk niets over de kans dat het dier er allergisch op reageert. Dit betekent dat die dure test van honderden euro’s vaak niet meer waard is dan een gokje. Ook de afwezigheid van antistoffen wil niet automatisch zeggen dat het dier dat voedermiddel dus goed verdraagt.
Atopie en bloedtesten: hulpmiddel, maar geen hoofdrolspeler
Overigens, zelfs bij allergieën voor omgevingsfactoren zoals graspollen en mijten is voorzichtigheid geboden. Hoewel bloedtesten hierbij van belang kunnen zijn, vooral in combinatie met intradermale huidtesten, zijn ze op zichzelf staand ook niet volledig betrouwbaar. De huidtest blijft de gouden standaard, waarbij de bloedtest vooral een ondersteunende rol speelt. Het is de combinatie van beide testen die een completer beeld kan geven, maar ook hier geldt dat de resultaten met zorg moeten worden geïnterpreteerd.
Dus, ondanks de technologische vooruitgang blijven we vooralsnog aangewezen op het eliminatiedieet als de meest betrouwbare manier om voedselallergieën vast te stellen. Het is misschien tijdrovend en vraagt om nauwgezette begeleiding van de eigenaar, maar het blijft de gouden standaard in onze praktijk.
Kookschort aan, diagnosticeren maar!
De volgende keer dat je een jeukende hond of kat in je praktijk ziet, weet je het: bloed- en speekseltesten mogen dan verleidelijk zijn. De echte oplossing ligt nog steeds in de keuken van de eigenaar. En wie weet, misschien ontdekken ze tijdens het proces wel een verborgen talent voor het bereiden van culinaire hoogstandjes voor hun viervoeter—onder jouw deskundige begeleiding natuurlijk!
In de kliniek wil je de beste voedingsadviezen geven, ook als het gaat om zelfgemaakte diëten. Feedwise -ontwikkeld door Esther Hagen-Plantinga- maakt dit moeiteloos mogelijk. In een paar eenvoudige stappen stel je een op maat gemaakt dieet samen, perfect afgestemd op de unieke behoeften van je patiënt. Kijk op de website van Feedwise voor meer informatie.
